Author: admin

Parmeken ni Asa dagiti Taga-Etiopia

1 Natay ni Ari Abias ket naitabon iti tanem dagiti ari iti Siudad ni David. Ni Asa nga anakna ti simmukat kenkuana nga ari ket bayat ti panagturay ni Asa, adda kappia iti pagilian iti las-ud ti sangapulo a tawen.

2 Naragsakan ni Yahweh a Diosna ken ni Asa gapu kadagiti nalinteg ken naimbag nga aramidna.

3 Inikkatna dagiti altar ken dagiti pagdaydayawan dagiti pagano; rinebbana dagiti bato nga adigi ket tinumbana dagiti simbolo ni Asera a didiosen.

4 Binilinna dagiti tattao ti Juda nga aramidenda ti pagayatan ni Yahweh a Dios dagidi kapuonanda ken tungpalenda dagiti pannursurona ken dagiti bilinna.

5 Gapu ta pinukawna dagiti pagdaydayawan dagiti pagano ken dagiti altar a pagidatagan iti insenso iti amin a siudad ti Juda, adda kappia iti pagarian bayat ti panagturayna.

6 Nangbangon kadagiti sarikedked kadagiti siudad ti Juda bayat ti panawenna. Adu a tawen nga awan ti gubat gapu ta impaayan ni Yahweh iti kappia.

7 Imbagana kadagiti tattao ti Juda, “Sarikedkedantayo dagiti siudad; agaramidtayo kadagiti bakud, torre, ken ruangan a maserraan ken mabalunetan. Iturayantayo ti daga gapu ta inaramidtayo ti pagayatan ni Yahweh a Diostayo ket sinalaknibannatayo ken inikkannatay iti talged iti aglikmut.” Ngarud, nagbangonda ket rimmang-ayda.

8 Adda armada ni Ari Asa a buklen ti 300,000 a mannakigubat a taga-Juda a naarmasan kadagiti kalasag ken gayang ken 280,000 a mannakigubat a taga-Benjamin a siaarmas kadagiti kalasag ken pana. Naturedda amin ken napeklanda a mannakigubat.

9 Adda taga-Etiopia nga agnagan iti Zera a nangraut iti Juda. Aganay a maysa a milion dagiti tattaona ket agdagup iti 300 dagiti luganna a pakigubat. Dimmarupda agingga idiay Maresa.

10 Napan sinaranget ni Asa ida ket nagpuesto dagiti dua nga armada a makigubat iti Tanap ti Zefata iti asideg ti Maresa.

11 Nagkararag ni Asa ken ni Yahweh a Diosna: “OApo, sika laeng ti makatulong iti nakapsut nga armada a sumaranget iti nabileg nga armada. Tulongannakam itan, OApoa Diosmi, gapu ta agpannuraykami kenka, ket iti naganmo, immaymi sinaranget daytoy dakkel nga armada. OApo, sika ti Diosmi; awan ti mangnamnama a mangparmek kenka.”

12 Pinarmek ni Yahweh dagiti taga-Etiopia idi darupen ida ni Asa ken dagiti soldado ti Juda. Nagtatarayda

13 ket sinunson ida ni Asa ken ti armadana agingga idiay Gerar. Adu unay ti natay kadagiti taga-Etiopia ket saanen a kabaelan ti armada ti aguummong manen tapno makigubat.Pinarmek ida ni Yahweh ken ti armadana. Adu ti sinamsam dagiti mannakigubat.

14 Kalpasanna, dinadaelda dagiti siudad iti asideg ti Gerar gapu ta nagbutengda ken ni Yahweh. Nagsamsam ti armada kadagitoy amin a siudad ket adu ti innalada.

15 Rinautda met dagiti kampo ti sumagmamano nga agpaspastor ket intalawda ti adu a karnero ken kamelio. Kalpasanna, nagsublida idiay Jerusalem.

Dagiti Reforma nga Imbanag ni Asa

1 Inturayan ti espiritu ti Dios ni Azarias nga anak ni Oded

2 ket napan kinasarita ni Azarias ni Ari Asa. Imbagana: “Denggendak, Ari Asa, ken dakayo amin a tattao ti Juda ken Benjamin. Adda kadakayo tiApono la ketdi addakayo met kenkuana. No birokenyo tiApo, ipalubosna a masarakanyo ngem no paglikudanyo, baybay-annakayo.

3 Nabayag a tiempo a nagbiag dagiti Israelita nga awanan iti pudpudno a Dios, awan papadi a mangisuro kadakuada, awan ti lintegda.

4 Ngem no dumteng idi kadakuada ti riribuk, agkamangda itiApoa Dios ti Israel. Binirokda tiApoket nasapulanda.

5 Kadagidi nga aldaw, napeggad ti agdaliasat ta adda riribuk ken awan urnos iti amin a pagilian.

6 Nawarawara dagiti pagilian, nagbibinnusorda kasta met dagiti siudad, agsipud ta indissuor kadakuada ti Dios ti nadumaduma a kita ti riribuk ken rigat.

7 Ngem masapul a papigsaenyo ti pakinakemyo ket dikay maupay. Magunggonaankayto iti aramidyo.”

8 Naparegta ni Asa idi mangngegna ti padto ni Azarias nga anak niOded. Pinaikkatna amin a makarimon nga imahen iti Juda ken Benjamin ken kadagiti siudad a sinakupna iti katurturodan ti Efraim. Tinarimaanna pay ti altar ni Yahweh nga adda iti paraangan ti Templo.

9 Adu a tattao ti napan ken ni Asa ket nagnaedda iti pagarianna ta nakitada nga adda ni Yahweh kenkuana. Naggapuda idiay Efraim, Manases ken Simeon. Pinaayabanna amin ida agraman dagiti taga-Juda ken Benjamin.

10 Naguummongda idiay Jerusalem iti maikatlo a bulan iti maika-15 a tawen a panagari ni Asa.

11 Iti dayta nga aldaw, nangalada kadagiti sinamsamda ket indatonda ken ni Yahweh. Pinuoranda a kas daton ti 700 a baka ken 7,000 a karnero.

12 Nangaramidda iti tulag ket nagnunumoanda nga agdaydayawda iti amin a puso ken kararuada ken ni Yahweh a Dios dagidi kapuonanda.

13 Mapapatay ti siasinoman a saan nga agdaydayaw kenkuana, ubing wenno nataengan, lalaki man wenno babai.

14 Iti napigsa a timek, insapatada iti nagan ni Yahweh a dida salungasingen ti tulag ket kalpasanna, nagiikkisda ken nagpuyotda kadagiti trumpeta.

15 Naragsak dagiti amin a tattao ti Juda gapu ta naimpusoan ti pannakitulagda. Pagay-ayatda ti agdaydayaw ken ni Yahweh. Inawatna ida ket inikkanna ida iti kappia iti aglikmutda.

16 Inikkat ni Asa ni apongna a Maaca iti saadna a kas reyna, gapu ta nangaramid iti makarimon nga imahen ni Asera a diosa. Tinuang ni Asa ti imahen, binalsibalsigna sana pinuoran dagiti nasigsigit a pasetna iti Tanap ti Kidron.

17 Uray no saan a dinadael ni Asa ti amin a pagdaydayawan kadagiti nangato a lugar, nagtalinaed a napudno ken ni Yahweh iti unos ti panagbiagna.

18 Inkabilna iti Templo dagiti amin nga alikamen nga indaton ni amana iti Dios, agraman dagiti balitok ken pirak nga alikamen a mismo nga indatonna.

19 Awanen ti gubat agingga iti maika-35 a tawen a panagturayna.

Rauten ti Israel ti Juda

1 Iti maika-36 a tawen a panagturay ni Asa nga ari ti Juda, rinaut ni Baasa nga ari ti Israel ti Juda. Tapno awan ti makastrek wenno makaruar iti Juda, rinugianna a sinarikedkedan ti Rama.

2 Isut’ gapuna a nangala ni Asa kadagiti pirak ken balitok kadagiti pagiduldulinan iti Templo ken iti bukodna a palasio, ket pinaipanna iti ari ti Siria, ni Ben-hadad, nga agturay idiay Damasco. Kastoy ti pinaibagana kadagiti imbaonna:

3 “Isagutko kenka dagitoy pirak ken balitok. Dawatek nga agkaduata a kas iti panagkadua dagidi ammata. Ita, waswasem ti nagtulaganyo ken ni Baasa nga ari ti Israel tapno ipanawna dagiti soldadona iti sakupko.”

4 Immanamong ni Ben-hadad iti singasing ni Asa. Imbaonna dagiti ofisialesna ken dagiti armadada a mangraut kadagiti siudad ti Israel. Sinakupda ti Ijon, Dan, Abel Bet Maaca ken amin a siudad ti Neftali a nakaidulinan dagiti abasto.

5 Idi madamag ni Ari Baasa ti mapaspasamak, insardengna ti panangsarikedkedna iti Rama ket dina intuloyen ti trabaho.

6 Kalpasanna, nangummong ni Ari Asa kadagiti tattao manipud iti amin a paset ti Juda ket pinabunagna dagiti bato ken tarikayo nga us-usaren ni Baasa iti pannakasarikedked ti Rama. Inusarna dagitoy a pinangsarikedked kadagiti siudad ti Geba ken Mizpa.

Ni Profeta Hanani

7 Iti dayta a tiempo, napan ni profeta Hanani ken ni Ari Asa ket kinunana, “Agsipud ta nagtalekka iti ari ti Siria a saan ketdi nga itiApoa Diosmo, linibasannaka ti armada ti ari ti Israel.

8 Saan aya nga adu dagiti mannakigubat nga Etiopiano ken Libiano? Saan aya nga adu met dagiti luganda a pakigubat ken nagkabalio a mannakigubat? Ngem gapu ta nagtalekka idi itiApo, inyawatna ida kenka ket pinarmekmo ida.

9 Sikikita tiApoiti entero a daga tapno pakirdenna dagiti napudno kenkuana. Minamaag ti inaramidmo ket daytoy ti gapuna a manipud ita, kanayonton ti pannakigubatmo.”

10 Kasta unay ti pungtot ni Asa iti profeta ket pinaibaludna. Daytoy met la a tiempo nga inrugi ni Asa ti panangparigatna iti sumagmamano kadagiti tattao.

Ti Panaggibus ti Panagturay ni Asa

11 Nailanad itiPakasaritaan dagiti Ari ti Juda ken Israeldagiti amin a napasamak iti panagturay ni Asa, manipud panangrugina agingga iti panaggibusna.

12 Iti maika-39 a tawen a panagturay ni Asa nga ari, adda nakaro a sakit a kimpet kadagiti sakana ket saanen a makapagna. Nagpatulong kadagiti mangngagas a saan ketdi ken ni Yahweh.

13 Kalpasan ti dua a tawen, natay

14 ket naitabon iti tanem iti kabatoan nga insaganana nga agpaay kenkuana iti Siudad ni David. Bangbanglo ken lana ti inaramatda iti pannakaisagana ti bangkayna a maitanem ket nagpasgedda iti dakkel nga apuy a kas panangipakitada iti panagladingitda iti ipapatayna.

Maisaad ni Jehosafat nga Ari

1 Sinuktan ni Jehosafat ni Asa nga amana a kas ari ket pinapigsana ti pagarianna a sumaranget iti Israel.

2 Nangipuesto kadagiti soldado kadagiti nasarikedkedan a siudad ti Juda, ken nangipasdek kadagiti kampo ti militar kadagiti away ken siudad a sinakup ni Asa iti pagilian ti Efraim.

3 Binendisionan ni Yahweh ni Jehosafat, gapu ta sinurotna ti tugot ni amana kadagidi immuna a tawen a panagturay ti amana. Saan a nagdaydayaw ken ni didiosen a Baal.

4 Nagserbi iti Dios ni amana, tinungpalna dagiti bilin ti Dios, ket dina tinulad ti aramid dagiti ari ti Israel.

5 Gapu ken ni Yahweh, nagbalin a natalged ti pagarian ti Juda iti panangituray ni Jehosafat. Nagited dagiti amin a tattao kadagiti sagutda kenkuana isut’ gapuna a bimmaknang ken nagbalin a mararaem unay.

6 Imbilangna a dayaw ti panagserbina ken ni Yahweh ket dinadaelna amin a pagdaydayawan kadagiti nangato a lugar ken dagiti simbolo ni Asera a diosa iti Juda.

7-9 Iti maikatlo a tawen a panagturayna, imbaonna dagitoy sumaganad nga ofisiales tapno isuroda ti Linteg ni Yahweh kadagiti siudad ti Juda: Ben-hail, Obadias, Zacarias, Netanel ken Micaias. Siam a Levita ti kimmuyog kadakuada: Semaias, Netanias, Zebadias, Asael, Semiramot, Jehonatan, Adoniha, Tobijas, ken Tobadonijas, agraman dua a papadi, da Elisama ken Jehoram. Intugotda ti libro ti Linteg ni Yahweh iti panangsursorda iti amin nga ili ti Juda ket insursuroda dagiti tattao.

Ti Kinatan-ok ni Jehosafat

10 Gapu ken ni Yahweh, nagbuteng dagiti amin a kabangibang a pagarian a manggubat ken ni Jehosafat.

11 Nangted ti sumagmamano a Filisteo ken ni Jehosafat iti adu a pirak ken dadduma a sagut; inikkan ti sumagmamano nga Arabe iti 7,700 a karnero ken 7,700 a kalding.

12 Ngarud, bimmileg a bimmileg ni Jehosafat. Iti entero a Juda, nangbangon kadagiti sarikedked ken siudad

13 a pakaidulinan ti adu nga abasto.

Idiay Jerusalem, nangipuesto kadagiti mamaingel nga ofisiales,

14 segun ti familiada. Ni Adna ti pangulo dagiti soldado a nagtaud kadagiti kapuonan ti Juda ket adda 300,000 a mannakigubat iti babaenna.

15 Sumaruno kenkuana ni Jehohanan iti saad ket adda 280,000 a mannakigubat iti babaenna;

16 maikatlo ni Amasias nga anak ni Zikri ket adda 200,000 a soldadona. (Nagboluntario idi ni Amasias nga agserbi ken ni Yahweh.)

17 Ni Eliada ti pangulo dagiti soldado a nagtaud kadagiti familia ti Benjamin. Maingel a soldado ni Eliada ket ipanguloanna ti 200,000 a tattao a nagtagikalasag ken nagtagipana.

18 Ni Jehozabad ti sumaruno kenkuana iti saad; ipanguloanna ti 180,000 a nasayaat ti pannakaarmasna a soldado.

19 Nagserbi dagitoy a tattao iti ari idiay Jerusalem malaksid la kadagiti mannakigubat nga impuestona kadagiti nasarikedkedan a siudad ti Juda.

Ballaagan ni Profeta Micaias ni Ahab

1 Idi bimmaknang ken agdindinamag ni Ari Jehosafat, inyasawana ti maysa a kameng ti familiana iti kameng ti familia ni Ahab nga ari ti Israel.

2 Kalpasan ti sumagmamano a tawen, napanna sinarungkaran ni Ahab idiay Samaria. Sinangaili ni Ahab ni Jehosafat ken dagiti kinakuyogna, ket adu a karnero ken baka ti pinartina iti padaya nga inangayna para kadakuada. Pinadasna a guyugoyen ni Jehosafat a makikadua kenkuana a mangraut iti siudad ti Ramot idiay Galaad.

3 Kinunana, “Kuyogennak man a mangraut iti Ramot.”

Insungbat ni Jehosafat, “Madadaanak no nakasaganakan, kasta met ti armadak. Kumuyogkaminto kadakayo.”

4 Sana innayon, “Ngem umuna pay a makiumanka itiApomaipapan iti daytoy.”

5 Pinaayaban ni Ahab dagiti profeta. Dandani 400 kadakuada ti simmangpet ket sinaludsodna, “Innak kadi rauten ti Ramot?”

“Inka rauten,” insungbatda. “Pagballigiennakanto ti Dios.”

6 Ngem sinaludsod ni Jehosafat, “Awan kadin sabali a profeta a mabalintay a pakiumanan itiApo?”

7 “Adda pay maysa,” insungbat ni Ahab. “Isu ni Micaias nga anak ni Imla. Ngem kagurgurak dayta a tao gapu ta awan a pulos ipadtona a pagimbagak.”

“Apo Ari,” insungbat ni Jehosafat, “dimo kunkuna ti kasta.”

8 Inayaban ngarud ni Ari Ahab ti maysa kadagiti ofisiales ti palasio ket imbilinna kenkuana a dagdagusenna a mapan alaen ni Micaias.

9 Adda dagiti dua nga ari iti pagirikan iti ruar ti ruangan ti Samaria. Agtutugawda kadagiti tronoda ken sikakawesda iti pagan-anayda nga ari. Iti sangoananda, agipadpadto dagiti amin a profeta.

10 Maysa kadagiti profeta, ni Zedekias nga anak ni Kenaana ti nagaramid kadagiti sinan-sara a landok ket kinunana ken ni Ahab, “Kastoy ti kuna tiApo, ‘Dagitoyto ti aramatem a pakigubat kadagiti taga-Siria agingga a maparmekmo ida.’”

11 Kasta met ti imbaga dagiti dadduma a profeta, “Rautem ti Ramot ket agballigikanto. Pagballigiennaka tiApo.”

12 Kabayatanna, kinuna ti naibaon a mangala ken ni Micaias, “Sangsangkamaysa dagiti profeta nga agkuna nga agballigi ti ari. Masapul a kasta met ti sawem.”

13 Ngem insungbat ni Micaias, “Isapatak iti nagan ti sibibiag a Dios a no ania ti sawen ti Diosko, isu ti sawek!”

14 Idi dumatag ti profeta iti ari, sinaludsod kenkuana ti ari, “Micaias, rumbeng kadi wenno saan a rautenmi ken ni Ari Jehosafat ti Ramot?”

“Inka rauten,” insungbat ni Micaias. “Awan duadua nga agballigika. Pagballigiennakanto tiApo.”

15 Ngem kinuna ni Ahab, “Namin-anon nga imbagak kenka a ti laeng pudno ti sawem kaniak iti nagan ti Apo?”

16 Insungbatni Micaias, “Makitak ti armada ti Israel a nawarawara kadagiti katurturodan. Kasda la karnero nga awan ti pastorda. Ket kinuna tiApo, ‘Awan ti pangulo dagitoy a tattao; pagawidem nga awan ti pakaan-anoanda.’”

17 Kinuna ni Ahab ken ni Jehosafat, “Kitaem man no di pudno ti imbagak kenka nga awan ti ipadto ni Micaias a naimbag maipapan kaniak; pasig a dakes!”

18 Intuloy ni Micaias: “Ita, denggem ti kuna tiApo. Nakitak tiAponga agtugtugaw iti tronona sadi langit; agtatakder dagiti anghelesna iti abayna.

19 Sinaludsod tiApo, ‘Siasino kadakayo ti mangallilaw ken ni Ahab tapno mapan idiay Ramot ket matay sadiay?’ Nagduduma ti sao dagiti angheles.

20 Idi agangay, adda maysa nga espiritu a nagpasango, inasitganna tiApoket kinunana, ‘Siak ti mangallilaw kenkuana!’ ‘Kasano?’ sinaludsod tiApo.

21 Insungbat ti espiritu, ‘Innak kadagiti profeta ni Ahab ket pagulbodek amin ida.’ Kinuna tiApo, ‘Inka ngaruden. Agballigikanto a mangallilaw kenkuana.’”

22 Ket inggibus ni Micaias: “Daytoy ti naaramid. Pinagulbod tiApodagitoy a profetam. Mismo a tiApoti nangituyang iti daytoy a pannakadidigram!”

23 Inasitgan ni profeta Zedekias ni Micaias sana tinungpa ket sinaludsodna, “Kaano pay ti panangpanaw kaniak ti espiritu tiApoket immaynaka kinasao?”

24 “Maammoamto inton inka aglemmeng iti maysa nga akin-uneg a kuarto,” insungbat ni Micaias.

25 Kalpasanna, imbilin ni Ari Ahab iti maysa kadagiti ofisialesna, “Tiliwem ni Micaias ket idatagmo iti mangituray iti siudad, ni Amon, ken ni Prinsipe Joas.

26 Ibagam kadakuada nga ipisokda iti pagbaludan ket danum ken tinapay laeng ti itedda kenkuana agingga nga agsubliak a sikakaradkad.”

27 “No agsublika nga awan dakes a mapasamakmo,” kinuna ni Micaias, “dayta ti pakakitaan a saan a nagsao tiApokaniak!” Ket innayonna, “Dakay amin, laglagipenyo ti imbagak.”

Matay ni Ahab

28 Nagkuyog ni Ahab nga ari ti Israel ken ni Jehosafat nga ari ti Juda a napan nangraut iti Ramot idiay Galaad.

29 Kinuna ni Ahab ken ni Jehosafat, “Manglimlimoak a makigubat ngem agkaweska a kas ari.” Nanglimlimo ngarud ti ari ti Israel ket napan iti paggugubatan.

30 Nabilinen ti ari ti Siria dagiti pangulo dagiti lugan a pakigubat a ti laeng ari ti Israel ti darupenda.

31 Ngarud, idi makitada ni Ari Jehosafat, impagarupda amin nga isu ti ari ti Israel ket nagmaymaysada a nangdarup kenkuana. Ngem nagpukkaw ni Jehosafat ket inispal ni Yahweh a Dios idi yadayona kadagiti mannakigubat a nangdarup kenkuana.

32 Idi makita dagiti pangulo dagiti lugan a pakigubat a saan nga isu ti ari ti Israel, insardengda ti panangkamatda kenkuana.

33 Ngem adda mannakigubat ti Siria a nangibiat iti panana ket naipaspasarak a napuntaan ti nagsaipan ti kalasag ni Ari Ahab. “Nasugatanak!” impukkaw ni Ari Ahab iti mangiturturong iti luganna a pakigubat ket binilinna a pumanawda iti paggugubatan.

34 Bayat ti gubat, nakasanggir latta ni Ari Ahab iti luganna a pakigubat a sumangsango kadagiti taga-Siria. Natay idi lumnek ti init.

Mababalaw ni Jehosafat

1 Nagawid ni Jehosafat nga ari ti Juda iti palasiona idiay Jerusalem nga awan ti nakaan-anoanna.

2 Adda profeta, ni Jehu nga anak ni Hanani, a nangsabat iti ari ket kinunana kenkuana, “Ipagarupmo aya a nasayaat ti tumulong kadagiti managdakdakes ket ayatemdagiti gumurgura itiApo? Iti kasta nga inaramidmo, pinagpungtotmo tiApo.

3 Ngem uray no kasta, adda naimbag nga aramidmo. Dinadaelmo amin a simbolo ni Asera a diosa a pagdaydayawan dagiti tattao ket inkagumaam a tungpalen ti pagayatan ti Dios.”

Dagiti Reforma nga Imbanag ni Jehosafat

4 Uray no nagnaed ni Jehosafat idiay Jerusalem, masansan nga agdaliasat ket sarungkaranna dagiti tattao, manipud Beerseba iti abagatan agingga iti igid ti katurturodan ti Efraim iti amianan tapno pagsublienna ida ken ni Yahweh a Dios dagidi kapuonanda.

5 Nangdutok kadagiti ukom iti tunggal nasarikedkedan a siudad ti Juda

6 ket binilinna ida: “Agannadkay iti panangukomyo. Saan a tao ti pagtaudan ti turayyo a mangukom no di ket tiAponga adda kadakayo no yetnagyo ti sentensia.

7 Agbutengkay itiApoket agannadkayo kadagiti aramidyo gapu ta saan nga ipalubos tiApoa Diostayo ti panagsaur, panangidumduma wenno panangawat iti pasuksok.”

8 Idiay Jerusalem, nangdutok ni Jehosafat kadagiti Levita, papadi ken sumagmamano a mabigbigbig nga umili nga agtugaw a kas ukom a mangrisut kadagiti kaso a mainaig iti panagsalungasing iti Linteg ni Yahweh wenno kadagiti riri dagiti umili ti siudad maipapan iti linteg.

9 Imbilinna kadakuada: “Aramidenyo dagiti pagrebbenganyo a sibubuteng itiApoket napudnokayo nga agtungpal kenkuana iti amin nga aramidyo.

10 No adda kailianyo iti aniaman a siudad a mangidatag kadakayo iti kaso, pammapatay man wenno panagsalungasing iti linteg wenno bilin, masapul a bagbagaanyo ida a naimbag kadagiti annongenda bayat ti pannakausig ti kaso tapno saanda nga agbasol itiApo. No saan a kasta ti aramidenyo, agdissuorto kadakayo nga agkakailian ti pungtot tiApo. Ngem no aramidenyo ti pagrebbenganyo, dikay agbasol.

11 Ni Amarias a Nangato a Padi ti mangibanag kadagiti amin a kaso maipapan iti relihion. Ni met Zebadias nga anak ni Ismael, ti gobernador ti Juda, ti masurot kadagiti amin a kaso maipapan iti sibil. Dagiti Levita ti mangipatungpal kadagiti pangngeddeng ti pangukoman. Bumilegkayo ket tungpalenyo dagitoy a bilin ket sapay koma ta adda tiApokadagiti agaramid iti naimbag.”

Gubaten ni Jehosafat ti Edom

1 Iti saan a nabayag, dimteng dagiti armada ti Moab ken Ammon agraman dagiti kakaduada a Meunitaket rinautda ti Juda.

2 Sumagmamano a tattao ti naibaon a mapan ken ni Jehosafat ket impakaammoda: “Adda dakkel nga armada a naggapu idiay Edom iti ballasiw ti Natay a Baybay tapno umaydaka rauten. Nasakupdan ti Hazazon Tamar.” (Daytoy ti sabali a nagan ti Engedi.)

3 Iti danag ni Jehosafat, nagkararag ken ni Yahweh ket kiniddawna nga idalanna. Imbilinna ti panagayunar iti entero a pagilian.

4 Manipud iti amin a siudad ti Juda, nagdardaras dagiti tattao a napan idiay Jerusalem tapno dawatenda ti panangidalan ni Yahweh.

5 Nagtakder ni Ari Jehosafat iti sangoanan dagiti tattao ti Jerusalem ken Juda a naguummong iti baro a paraangan ti Templo,

6 ket inkararagna iti napigsa: “OApoa Dios dagiti kapuonanmi, manipud iti langit nga ayanmo, iturayam amin a pagilian ditoy lubong. Mannakabalin ken nabilegka, ket awan ti makabael a bumusor kenka.

7 Sikati Diosmi. Idi dumteng dagiti tattaom nga Israelita iti daytoy a daga, pinagtalawmo dagiti agnanaed ditoy samo inted ti daga kadagiti kaputotan ni Abraham a gayyemmo tapno tagikuaenda iti agnanayon.

8 Nagnaedda ditoy ket binangonda ti Templo a pangdayawda kenka. Pagaammoda

9 a no adda didigra a dumteng kadakuada a kas iti gubat, angol, wenno bisin—umayda agtakder iti sangoanan daytoy a Templo a pagdaydayawan kenka. Agkararagda kenka ket ipangagmo ida; isalakanmo ida iti panawen ti pannakadidigrada.

10 “Ita,rinautdakami dagiti Ammonita, Moabita ken Edomita. Dimo idi pinalubosan dagiti kapuonanmi a sumrek kadagiti dagada; iti kasta, idi nakapanawdan idiay Egipto, nanglikaw dagiti kapuonanmi ket dida inan-ano ida.

11 Ita, kastoy ketdin ti pagsupapakda kadakami. Umaydakami papanawen iti daytoy a daga nga intedmo kadakami.

12 Sika ti Diosmi! Dusaem koma ida ta dimi kabaelan a sarangten ti kastoy a kadakkel nga armada a mangraut kadakami. Dimi ammo ti aramidenmi, ngem agpatulongkami kenka.”

13 Adda amin a lallaki iti Juda, agraman dagiti assawa ken annakda; nakatakderda iti imatang ni Yahweh.

14 Inturayan ti espiritu ni Yahweh ti maysa a Levita nga adda iti tallaong. Isu ni Jahaziel nga anak ni Zacarias ken kameng ti familia ni Asaf iti kapuonan da Mattanias, Jeiel ken Benaias.

15 Kinunani Jahaziel, “Natan-ok nga Ari, ken dakayo a tattao ti Juda ken Jerusalem, kuna tiApoa dikay maupay wenno agbuteng a sumaranget iti daytoy dakkel nga armada. Saan a dakayo no di ket ti Dios ti makaammo iti pagbanagan ti gubat.

16 Sarangtenyonto ida inton sumang-atda idiay Bessang ti Ziz inton bigat. Gubatenyonto ida iti ungto ti tanap nga agturong iti awan matagtagitao a lugar iti asideg ti Jeruel.

17 Saantoa dakayo ti makigubat. Agyankayo latta iti lugaryo, ket aguraykayo. Maimatanganyonto ti panangipaay tiApoiti balligiyo. Tattao ti Juda ken Jerusalem, dikay agtukkiad wenno agbuteng. Inkay makigubat ket kuyogennakayto tiApo!”

18 Kalpasanna, nagrukob ni Ari Jehosafat iti daga. Nagdumog met dagiti tattao ket nagdaydayawda amin ken ni Yahweh.

19 Timmakder dagiti Levita a nagtaud iti familia da Kohat ken Kora ket iti napigsa a timek, indaydayawda ni Yahweh a Dios ti Israel.

20 Kabigatanna, sinapa dagiti tattao ti napan iti lugar nga awan matagtagitao iti asideg ti Tekoa. Idi agrubbuatda, kinuna ni Jehosafat kadakuada, “Tattao ti Juda ken Jerusalem, agtalekkayo itiApoa Diosyo, ket sarangtenyonto ti kabusoryo. Patienyo ti ibagbaga dagiti profetana ket agballigikayto.”

21 Kalpasan ti pannakiuman ti ari kadagiti tattao, binilinna ti sumagmamano a kumakanta nga agkawesda kadagiti pagan-anay nga us-usarenda kadagiti nasagradoan nga okasion ket magnada iti sangoanan ti armada. Kastoy ti kantaenda:

“Madaydayaw tiApo!

Agnanayon ti ayatna!”

22 Idi rugianda ti agkanta, winarawara ni Yahweh ti armada dagiti kabusor.

23 Ginubat dagiti Ammonita ken Moabita ti armada dagiti Edomita ket pinatayda amin ida. Kalpasanna, isudan ti nagraranget iti nadawel.

24 Idi makadanon ti armada dagiti Judio iti torre a pakatannawaganda iti let-ang, nakitada a naiwalang amin a kabusor iti lugar a yanda; awan ti nakalasat kadakuada.

25 Immasideg ni Jehosafat ken dagiti buyotna tapno agsamsamda. Nakasarakda iti adu a baka,abasto, pagan-anay ken dadduma a napapateg nga alikamen. Uray no tallo nga aldawda a nagsamsamsam, dida naala amin gapu iti kaadu ti masamsamda.

26 Iti maikapat nga aldaw, naguummongda iti Tanap ti Beraca ket dinaydayawda ni Yahweh gapu kadagiti amin nga inaramidna. (Daytoy ti gapuna a napanaganan ti tanap iti “Beraca,” kayatna a sawen, “panagdayaw.”)

27 Impanguloan ni Jehosafat dagiti buyotna a nagsubli a sibaballigi idiay Jerusalem, agsipud ta pinarmek ni Yahweh dagiti kabusorda.

28 Idi makadanonda iti siudad, nagtarusda iti Templo a nabuyogan ti uni dagiti arpa ken trumpeta.

29 Nagbuteng dagiti amin a nasion a nakadamag iti panangparmek ni Yahweh kadagiti kabusor ti Israel.

30 Ket nagturay ti talna ken kappia iti pagarian bayat ti panagari ni Jehosafat, ta inikkan ti Dios iti talged iti aglawlaw.

Aggibus ti Panagturay ni Jehosafat

31 Agtawen ni Jehosafat iti 35 idi maisaad nga ari ti Juda ket nagturay idiay Jerusalem iti 25 a tawen. Ni Azuba nga anak ni Silhi ti inana.

32 Kas iti daydi amana nga Asa, nalinteg ti inaramidna iti imatang ni Yahweh.

33 Ngem dina pinadadael dagiti pagdaydayawan kadagiti nangato a lugar. Saan met a pimmasnek dagiti tattao iti panagdaydayawda iti Dios dagiti kapuonanda.

34 Nailanad itiPakasaritaan ni Jehu nga Anak ni Hananiamin dagiti inaramid ni Jehosafat manipud iti panangrugi ti panagturayna agingga iti panagpatinggana. Paset daytoy tiPakasaritaan dagiti Ari ti Israel.

35 Iti naminsan, nakitulag ni Jehosafat nga ari ti Juda ken ni Ahazias nga ari ti Israel. Adu ti dakes nga aramid ni Ari Ahazias.

36 Idiay sangladan ti Eziongeber, nagaramidda kadagiti barko nga aglayag idiay Tarsis.

37 Ngem naballaagan ni Jehosafat idi kinuna kenkuana ni Eliezer nga anak ni Dodavahu, “Gapu ta nakitulagka ken ni Ahazias, dadaelento tiApodagiti inaramidyo.” Taga-Maresa ni Eliezer.

Narba dagiti barko, ket pulos a didan naglayag.

1 Natay ni Jehosafat. Naitabon iti tanem dagiti ar-ari iti Siudad ni David, ket ni Jehoram nga anakna ti simmukat kenkuana nga ari.

Ni Jehoram nga Ari ti Juda

2 Innem ti lallaki a kakabsat ni Jehoram, da Azarias, Jehiel, Zacarias, Azariahu, Micael ken Sefatias. Annak amin ida ni Jehosafat nga ari ti Juda.

3 Adu ti balitok, pirak ken dadduma nga agkakapateg a sanikua nga inted ti amada kadakuada. Naikkan ti tunggal maysa kadakuada iti aywanan a nasarikedkedan a siudad ti Juda. Ngem gapu ta ni Jehoram ti inauna, isu ti pinilina a sumukat kenkuana.

4 Idi natalgeden ti panagturay ni Jehoram iti pagarian, pinapapatayna dagiti amin a kakabsatna agraman sumagmamano nga ofisiales nga Israelita.

5 Agtawen ni Jehoram iti 32 idi mangrugi nga agari, ket walo a tawen a nagturay idiay Jerusalem.

6 Tinuladna dagiti dakes nga aramid ni Ari Ahab ken dagiti dadduma nga ari ti Israel, agsipud ta inasawana ti maysa kadagiti annak ni Ahab. Nagbasol ken ni Yahweh,

7 ngemsaan a kinayat a dadaelen ni Yahweh ti kaputotan ni David, agsipud ta adda tulagda ken ni David ket inkarina nga agtultuloy nga agturay dagiti kaputotanna.

8 Bayatti panagturay ni Jehoram, immalsa ti Edom a maibusor iti Juda ket nagbalin a siwawaya a pagilian.

9 Iti kasta, nagrubbuat ni Jehoram ken dagiti ofisialesna agraman dagiti lugan a pakigubat tapno rautenda ti Edom. Sadiay, linakub ida dagiti armada ti Edom, ngem iti rabii naipamuspusanda ti panaglibasda.

10 Manipud idin, naisinan ti Edom iti Juda. Iti dayta met la a tiempo, immalsa met ti siudad ti Libna gapu ta tinallikudan ni Jehoram ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanna.

11 Nangbangon pay kadagiti lugar a pagdaydayawan dagiti pagano kadagiti nangato a disso ti Juda, ket insungsongna dagiti tattao ti Juda ken Jerusalem nga agbasol ken ni Yahweh.

12 Nagsurat ni profeta Elias ken ni Jehoram. Kastoy ti nailanad iti surat: “Ukomennaka tiApoa Dios ni kapuonam a David, agsipud ta dimo tinulad ti panagbiag ni amam a Jehosafat wenno ti pagwadan ni apongmo nga Ari Asa.

13 Sinurotmo ketdi ti aramid dagiti ari ti Israel ket insungsongmo dagiti tattao ti Juda ken Jerusalem nga agaramid iti dakes, kas iti panangisungsong ni Ahab ken dagiti simmaruno kenkuana iti Israel tapno agbiagda a saan a napudno iti Dios. Pinapataymo pay dagiti lallaki a kakabsatmo a naim-imbag ngem sika.

14 Gapu kadagitoy, nakaronto ti panangdusa tiApokadagiti tattaom, annakmo ken assawam ket dadaelennanto amin dagiti sanikuam.

15 Kaptento ti nakaro a sakit dagiti bagismo, ket kumaronto a kumaro iti panaglabas dagiti aldaw.”

16 Adda dagiti Filisteo ken Arabo iti asideg ti pagnanaedan dagiti taga-Etiopia iti igid ti baybay. Imbaon ida ni Yahweh a manggubat ken ni Jehoram.

17 Rinautda ti Juda, nagsamsamda iti palasio, ket impanawda a kas balud dagiti amin nga assawa ken annak ti ari malaksid ni Ahazias nga inaudi nga anakna.

18 Kalpasan amin dagitoy, nangyeg ni Yahweh iti naut-ot a sakit a kimpet kadagiti bagbagis ti ari.

19 Dandani dua a tawen a kimmaro a kimmaro ti sakitna agingga a natay ti ari nga agsagsagaba. Saan a nagpasged dagiti iturayanna iti apuy a pangdung-awda kenkuana a kas iti inar-aramidda kadagiti kapuonanna.

20 Agtawen ni Jehoram iti 32 idi maisaad nga ari ket walo a tawen a nagturay idiay Jerusalem. Awan ti limdaang iti ipapatayna. Intabonda iti Siudad ni David, ngem saan nga iti tanem dagiti ar-ari.

Ni Ahazias nga Ari ti Juda

1 Adda sumagmamano nga Arabo a rimmaut ket pinapatayda amin nga annak ni Ari Jehoram, malaksid ken ni Ahazias nga inaudi. Iti kasta, insaad dagiti tattao ti Jerusalem ni Ahazias a kas ari a sukat ni amana.

2 Duapulo ket duati tawenna idi maisaad nga ari, ket makatawen a nagturay idiay Jerusalem. Ni Atalia nga apoko ni Omri nga ari ti Israel ti inana.

3 Tinulad met ni Ahazias ti aramid ti familia ni Ari Ahab ta insungsong ni inana nga agaramid iti dakes.

4 Nagbasol ken ni Yahweh, agsipud ta kalpasan ti ipapatay ni amana, nagbalin dagiti kamkameng ti familia ni Ari Ahab a mammagbaga kenkuana. Isuda ti nakaigapuan ti pannakatnagna.

5 Sinurotna dagiti pammagbagada, ket nakikadua ken ni Joram nga ari ti Israel a nanggubat ken ni Hazael nga ari ti Siria. Nagranget dagiti armadada idiay Ramot iti Galaad. Idi nasugatan ni Joram iti gubat,

6 nagsubli iti siudad ti Jezreel tapno agpaimbag. Sinarungkaran ni Ahazias ni Joram sadiay.

7 Inaramat ti Dios daytoy nga isasarungkar ni Ahazias ken ni Joram a pakadadaelan ni Ahazias. Idi adda ni Ahazias sadiay, sinaranget ni Jehu nga anak ni Nimsi ida, isu a pinili ni Yahweh a mangdadael iti kaputotan ni Ahab.

8 Iti panangibanag ni Jehu iti inkeddeng ti Dios a mapasamak iti kaputotan ni Ahab, nasarakanna ti maysa a bunggoy dagiti papangulo ti Juda ken dagiti lallaki a kakaanakan ni Ahazias a nangkuyog kenkuana iti isasarungkarna. Pinapatay amin ni Jehu ida.

9 Binirokda ni Ahazias, ket nasarakanda idiay Samaria a naglemmenganna. Impanda ken ni Jehu sada pinapatay. Nupay kasta, intabonda ti bangkayna a kas pammadayaw ken ni Ari Jehosafat nga apongna, isu a nangited iti amin a kabaelanna nga agserbi ken ni Yahweh.

Awan ti nabati iti familia ni Ahazias a mangituray iti pagarian.

Ni Atalia a Reyna ti Juda

10 Apaman a nadamag ni Atalia nga ina ni Ari Ahazias ti pannakapapatay ti anakna, pinapapatayna met dagiti amin a kamkameng ti familia ti ari ti Juda.

11 Ni laeng Joas a maysa kadagiti annak ni Ahazias ti nakalasat, idi linibas ti ikitna nga innala iti ayan dagiti kakabsatna a dandani idi mapapatay. Isu ni Jehosaba nga asawa ni Jehoyada a padi ken kabsat ni Ahazias iti ama. Inlemmengna ni Joas iti maysa a kuarto ti Templo agraman ti maysa a babai a mangay-aywan kenkuana, ket naispal iti panangpapatay koma ni Atalia.

12 Innem a tawen a naglemlemmeng sadiay bayat ti panagturay ni Reyna Atalia.

Tumaud ti Yaalsa a Maibusor ken ni Atalia

1 Kalpasan ti innem a tawen a panagur-uray ni Jehoyada a padi, napanunotna a dimtengen ti tiempo a panagtignayna. Nakitulag kadagiti lima nga ofisiales ti armada: da Azarias nga anak ni Jeroham, Ismael nga anak ni Jehohanan, Azarias nga anak ni Obed, Maaseyas nga anak ni Adaias ken ni Elisafat nga anak ni Zikri.

2 Napanda kadagiti amin a siudad ti Juda, innalada dagiti amin a Levita ken amin nga ulo ti familia ket insublida ida idiay Jerusalem.

3 Naguummongdaamin idiay Templo, ket sadiay, nakitulagda ken ni Joas nga anak ti ari. Kinuna ni Jehoyada kadakuada, “Adtoy ti anak ti natay nga ari! Isu itan ti agbalin nga ari kas inkari tiApoa pagbalinan dagiti kaputotan ni Ari David.

4 Daytoy ti aramidentayo. Inton umay agserbi dagiti papadi ken Levita iti Aldaw a Panaginana, guardiaanto ti apagkatlo kadakuada dagiti ruangan ti Templo.

5 Guardiaanto met ti sabali nga apagkatlo ti palasio ti ari, ket agyan dagiti dadduma iti Ruangan ti Fondasion. Maummongto dagiti amin a tattao iti paraangan ti Templo.

6 Awan ti sumrek kadagiti patakder ti Templo malaksid kadagiti papadi ken Levita a naituding nga agserbi. Mabalinda ti sumrek agsipud ta nakonsagrarda. Ngem masapul a tungpalen dagiti dadduma a tattao ti bilin tiApoket agyanda iti ruar.

7 Agtakderto dagiti Levita iti lawlaw ti ari tapno guardiaanda. Siaasutdanto kadagiti igamda ket dida sinsinaan ti ari iti sadinoman a papananna. Mapapatay ti siasinoman nga agpanggep a sumrek iti Templo.”

8 Tinungpal dagiti Levita ken dagiti tattao ti Juda dagiti bilin ni Jehoyada. Saan a napagawid dagiti lallaki kalpasan ti panagserbida iti Aldaw ti Panaginana. Iti kasta, adda dagiti malpas ti panagserbida ken dagiti sumukat kadakuada nga agserbi kadagiti kakapitan.

9 Inted ni Jehoyada kadagiti ofisiales dagiti pika ken kalasag a naidulin iti Templo a kukua idi ni Ari David.

10 Impuestona dagiti lallaki iti aglawlaw ti Templo a kas guardia ti ari. Adda armas ti tunggal maysa.

11 Kalpasanna, inruar ni Jehoyada ni Joas, insaadna ti korona iti ulona ket inikkanna iti libro a nakailanadan dagiti linteg maipapan iti panagari. Iti kasta, naisaad nga ari. Kinonsagrar ni Jehoyada a padi ken dagiti annakna ni Joas. Impukkaw ti tunggal maysa, “Agbiag ti ari!”

12 Idi mangngeg ni Atalia dagiti dir-i a pangkablaaw iti ari, nagdardaras a napan iti Templo a naguummongan dagiti tattao.

13 Iti pagserkan ti Templo, nakitana ti baro nga ari a sitatakder iti abay ti adigi a nairanta nga agpaay kadagiti ari. Linikmut dagiti ofisiales ti armada ken dagiti agpuypuyot iti trumpeta. Siraragsak dagiti amin a tattao nga agpukpukkaw ken agpuypuyot iti trumpeta. Dagiti musiko iti Templo ti nangidadaulo iti rambak a binuyogan dagiti instrumentoda. Rinay-ab ni Atalia ti pagan-anayna sana impukkaw, “Panangliput daytoy! Panangliput daytoy!”

14 Saan a kayat ni Jehoyada a mapapatay ni Atalia iti sakup ti Templo, isu nga imbilinna kadagiti ofisiales ti armada, “Iruaryo nga ilasat iti nagbaetan dagiti guardia, ket papatayenyo ti siasinoman nga agpanggep a mangikaluya kenkuana.”

15 Tiniliwda ni Atalia, impanda iti palasio ket sadiay, iti Ruangan ti Kabalio, ti nangpapatayanda kenkuana.

Dagiti Reforma nga Imbanag ni Jehoyada

16 Nangaramid ni Jehoyada iti katulagan a nangisapataan ti ari ken dagiti tattao nga agbalinda a tattao ni Yahweh.

17 Kalpasanna, napanda amin iti templo ni Baal ket rinakrakda. Binurakburakda dagiti altar ken dagiti imahen sadiay ket pinapatayda ni Mattan a padi ni Baal iti sango dagiti altar.

18 Dinutokan ni Jehoyada dagiti papadi ken Levita a mangimaton iti trabaho iti Templo. Annongenda dagiti rebbengenda nga intuyang ni Ari David kadakuada; isuda ti mangpuor kadagiti daton a maidatag ken ni Yahweh kas mayannurot iti Linteg ni Moises. Imatonanda pay ti panagtokar ken dagiti maangay a parambak.

19 Pinaguardiaan ni Jehoyada dagiti ruangan ti Templo tapno awan ti makastrek a saan a nadalus iti imatang ti linteg.

20 Kalpasanna, pinaayabanna dagiti ofisiales ti armada, dagiti mabigbigbig nga umili, dagiti agtuturay ken dagiti amin a tattao, ket intulodda ti ari iti palasio manipud iti Templo. Simrekda iti kadakkelan a ruangan ket nagtugaw ti ari iti trono.

21 Ket siraragsak a nagrambak dagiti amin a tattao. Timmalna ti siudad idi natayen ni Atalia.